Bệnh thiếu máu hồng cầu hình liềm gây ra những biến chứng phức tạp cho sức khỏe. Không chỉ vậy mà hiện nay căn bệnh này cũng có khả năng tử vong cao. Bạn sẽ thường bắt gặp bệnh hồng cầu hình liềm thalassemia ở các bé dưới 5 tuổi.
Nếu bạn chú ý theo dõi, mỗi năm sẽ có khoảng 300.000 đến 500.000 trẻ em sinh ra mắc chứng rối loạn máu di truyền. Hiện nay chúng ta vẫn chưa có cách chữa trị bệnh thiếu máu hồng cầu hình liềm. Tuy nhiên các phương pháp chỉ giúp làm giảm đau và ngừa ngừa vấn đề liên quan. Vậy bệnh hồng cầu hình liềm là bệnh gì?
Xem Nhanh
1. Bệnh thiếu máu hồng cầu hình liềm là gì?
Thiếu máu hồng cầu hình liềm hay còn biết đến với cái tên hồng cầu lưỡi liềm. Đây là một căn bệnh thiếu máu di truyền. Đây là tình trạng không có đủ lượng tế bào hồng cầu khỏe mạnh để đem oxy khắp cơ thể. Các tế bào hồng cầu bình thường sẽ có hình tròn và di chuyển được dễ dàng qua các mạch máu. Do đó nên giúp việc vận chuyển oxy đến các bộ phận khác của cơ thể. Khi mắc bệnh này, các tế bào hồng cầu càng trở nên cứng, dính. Dần dần chúng sẽ có hình dạng giống như lưỡi liềm hoặc mặt trăng khuyết.
Những tế bào có hình dạng này có thể bị mắc kẹt bên trong các mạch máu nhỏ. Vì thế sẽ dẫn đến tình trạng làm chậm hay chặn lưu lượng máu chứa oxy. Những dinh dưỡng cũng vì vây mà không đến các bộ phận của cơ thể. Tình trạng này qua một thời gian sẽ dẫn đến các mô và cơ quan bị tổn hại do không được cung cấp đầy đủ máu.
2. Những triệu chứng của bệnh thiếu máu hồng cầu hình liềm
- Thiếu máu mãn tính sẽ dẫn đến các tế bào hồng cầu hình lưỡi liềm bị phá vỡ và chết đi. Nên sẽ khiến người bệnh không nhận đủ được tế bào hồng cầu.
- Nhịp tim đập nhanh và mệt mỏi. Bởi vì cơ thể sẽ không có đủ tế bào hồng cầu nên sẽ không thể nhận được oxy và dinh dưỡng cần thiết.
- Sưng tấy ở tay và chân bởi vì các tế bào hồng cầu hình liềm sẽ ngăn chặn lưu lượng máu đến tay và chân.
- Vàng da, chậm lớn bởi sự thiếu hụt tế bào hồng cầu khỏe mạnh. Điều này sẽ làm chậm sự tăng trưởng ở cả trẻ sơ sinh và trẻ em. Qua đó sẽ dẫn đến trì hoãn quá trình dậy thì ở lứa tuổi thanh thiếu niên.
- Nhiễm khuẩn mũi nên sẽ khiến bệnh xoang, phổi tái đi tái lại. Còn các tế bào hình liềm sẽ làm tổn thương đến cơ quan khác. Điều này sẽ giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng khiến cơ thể người bệnh dễ nhiễm trùng.
- Các cơn đau dữ dội ở ngực, bụng, khớp sẽ kéo dài vài giờ đến vài tuần.
3. Bệnh thiếu máu tế bào hồng cầu hình liềm nguy hiểm không?
Xem thêm:
- thiếu máu thiếu sắt nên ăn gì? Thực phẩm dành cho người thiếu máu
- Thiếu máu tán huyết là bệnh gì? và cách điều trị bệnh
- Thiếu máu cơ tim nên ăn gì? Chế độ ăn cho người bệnh tim
Các gia đình có gen quy định hồng cầu lưỡi liềm đa phần sẽ đến từ châu Phi, Ấn Độ, Địa Trung Hải. Ngoài ra nó cũng thường xuất hiện ở khu vực Ả Rập Xê-út, Trung Mỹ và Nam Mỹ. Bệnh nhân bị thiếu máu hồng cầu hình liềm có da màu sẫm và chiếm tỷ lệ cao nhất.
Nếu không được điều trị kịp thời hoặc kiểm soát tốt, bệnh sẽ dẫn đến hàng loạt biến chứng nguy hiểm, ví dụ như:
- Bệnh về thận và mắt
- Hoại tử phần chân
- Đột quỵ
- Đa nhiễm trùng như viêm tủy xương hay viêm phổi
- Ngừng sản xuất hồng cầu
4. Cách điều trị bệnh thiếu máu hồng cầu hình liềm
Điều trị triệu chứng
- Trẻ bị bệnh có thể bắt đầu sử dụng penicillin kháng sinh vào 2 tháng tuổi. Sau đó tiếp tục dùng thuốc đến khi được 5 tuổi. Làm như vậy giúp ngăn ngừa quá trình nhiễm trùng như viêm phổi. Như vậy sẽ hạn chế được biến chứng có thể đe dọa tính mạng với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
- Nếu trẻ quá đau và thuốc uống không có tác dụng thì bác sĩ sẽ tiêm trực tiếp vào cơ hoặc khớp. Những liều thuốc ấy là loại giảm đau loại mạnh dùng để ức chế thần kinh giảm đau.
- Giảm sinh lượng hồng cầu liềm bằng hydroxyurea khi có thể bị thiếu máu nặng. Hydroxyurea sẽ ức chế tế bào tủy sản xuất hồng cầu lưỡi liềm. Nhưng liều thuốc này nên được bác sĩ kê toa để ngăn cơn đau xuất hiện thường xuyên.
- Cung cấp thêm oxy cho bệnh nhân.
- Xử trí các biến chứng khác của bệnh như đột quỵ não, suy giảm thị lực…
Điều trị triệt căn
- Sử dụng liệu pháp cấy tế bào gốc hay ghép tủy xương. Những biện pháp này sẽ giúp tủy xương bệnh lý của bệnh nhân được diệt sạch. Thay vào đó là những tế bào tủy xương bình thường. Tuy nhiên, phương pháp này sẽ xuất hiện khá nhiều biến chứng nguy hiểm. Khi có nhu cầu, bạn chỉ nên thực hiện ở những trung tâm huyết học lớn và hiện đại.
- Ngoài ra, các nhà khoa học hiện đang tiến hành một số phương pháp điều trị mới. Trong đó các phương pháp có thể được thực nghiệm trên động vật như liệu pháp trên gen. Hoặc cũng có thể là liệu pháp dùng nitric oxit để gây ra giãn mạch.
Đến nay việc điều trị bệnh thiếu máu hồng cầu hình liềm vẫn còn gặp rất nhiều hạn chế. Vì vậy người bệnh cần quan sát tình trạng sức khỏe, đồng thời thăm khám kịp thời để giảm thiểu tình trạng thiếu máu. Điều này sẽ giúp hạn chế cơn phát bệnh.
