Cá voi sát thủ săn mồi theo bầy, săn những con cá nhỏ, những con cá voi con hay thậm chí là loài cá mập trắng lớn, vốn là loài cá mập hung dữ nhất đại dương. Cùng Asie.vn tìm hiểu về loài cá này và cách thức săn mồi của chúng nhé.
Xem Nhanh
1. Cá voi sát thủ là cá gì?
Cá voi sát thủ, còn được gọi là cá hổ kình hay cá heo đen lớn, có tên khoa học là Orcinus Orca là một loài động vật có vú. Chúng thuộc loại cá voi có răng họ cá heo đại dương, là phân loài cá heo lớn nhất. Loài cá này sống tại tất cả các vùng biển trên toàn thế giới, từ vùng châu Nam Cực, Bắc Băng Dương cho đến các đại dương nhiệt đới ấm áp.
Cá voi sát thủ là loài động vật ăn thịt nhanh nhẹn và linh hoạt và thông minh. Một số loài cá voi sát thủ săn mồi của chúng là cá, một số loài khác săn các loài thú biển như hải cẩu, sư tử biển, cả loài cá mập trắng lớn và cá voi cũng là nạn nhân của chúng.
Chúng là loài có tổ chức xã hội cao, một số loài theo chế độ mẫu hệ, bền vững hơn bất cứ loài thú nào khác. Cách cư xử xã hội phức tạp, âm thanh giao tiếp và kỹ thuật săn mồi của cá voi sát thủ được xem là nét văn hóa của chúng.
Cá voi sát thủ săn mồi đỉnh cao ở đại dương và không có kẻ thù tự nhiên nào ngang tầm nào ngoài con người. Có đến 5 loài cá voi sát thủ khác nhau. Một số loài có thể tách thành các giống hay thậm chí là tách thành một loài riêng biệt.
Tuy cá voi sát thủ không phải là loài có nguy cơ bị tuyệt chủng, nhưng một vài quần thể cục bộ được xem là bị đe dọa hoặc đang ở tình trạng nguy cấp do sự suy giảm nguồn thức ăn, xung đột với các hoạt động đánh cá và tàu bè, ô nhiễm môi trường sống,…
Cá voi sát thủ hoang dã thường không là mối đe dọa đối của con người. Tuy nhiên, có một vài ghi nhận cá biệt cho thấy trong môi trường nuôi, chúng tấn công người điều khiển ở các thủy cung.
Cá voi sát thủ săn mồi theo bầy (thường là cả một gia đình gồm 3-5 con hay thậm chí là hai gia đình cùng kết hợp săn mồi).
2. Ngoại hình cá voi sát thủ săn mồi
Một con cá voi sát thủ điển hình luôn có đốm trắng ở ngực và sườn bên, màu đen trên lưng và một mảng đốm màu trắng nằm trên, đằng sau của đuôi mắt. Những cá con mới sinh có cam nhạt hoặc màu vàng, khi trưởng thành sẽ từ từ chuyển sang màu trắng. Tuy cơ thể cá voi sát thủ tương đối nặng nhưng lại khá mạnh mẽ, với một vây lưng lớn cao tới 2m. Vùng ở sau vây tay có màu xám tối đậm trải dài đến lưng. Lưng cá voi ở Nam Cực có màu trắng đến xám nhạt.
Cá voi sát thủ trưởng thành rất khác biệt nên khó có thể lẫn với bất kỳ loài động vật biển nào. Khi quan sát từ xa, những con non chưa trưởng thành có thể bị nhầm lẫn với loài thuộc bộ cá voi, như cá heo Risso hay cá ông chuông. Răng cá voi sát thủ rất khỏe và được bọc men răng. Bộ hàm có khả năng kẹp vô cùng mạnh mẽ. Các răng hàm trên lấp đầy chỗ trống giữa những chiếc răng hàm dưới khi chúng khép miệng. Răng cửa của chúng có xu hướng nghiêng nhẹ về bên ngoài và phía trước. Điều này cho phép cá voi sát thủ chịu được động tác giật mạnh từ con mồi trong khi các răng hàm và răng giữa giữ chắc con mồi.
Cá voi sát thủ là thành viên lớn nhất còn tồn tại của họ cá heo hiện nay. Trong đó, cá đực có chiều dài trung bình từ 6–8 m, nặng hơn 6 tấn (khoảng 5,9 đến 6,5 tấn). Cá voi cái nhỏ hơn, thường nặng khoảng 3-4 tấn và dài khoảng 5-7m. Cá voi sát thủ đực lớn nhất được ghi nhận cho đến thời điểm hiện tại nặng đến hơn 10 tấn và có chiều dài 9,8 m. Trong khi đó, cá voi cái to nhất nặng khoảng 7,5 tấn và dài 8,5m. Cá voi sát thủ mới sinh dài khoảng 2,4 m và nặng khoảng 180 kg. Cá voi đực có cái vây dài và nhọn hơn cá voi cái.
Chúng là loài sinh vật biển có vú có tốc độ di chuyển nhanh nhất có thể đạt đến 56 km/h. Bộ xương của cá voi sát thủ lớn cho thấy chúng có đặc điểm cấu trúc điển hình của Họ cá heo đại dương, nhưng lại mạnh mẽ hơn. Lớp da của loài cá này không giống như các loài cá heo khác. Điểm đặc trưng của lớp da là mạng lưới dày đặc của sợi protein collagen và sợi cơ bắp, phát triển tốt.
3. Vòng đời
Độ tuổi trưởng thành của cá voi sát thủ là 15 tuổi, sau đó chúng bước vào thời kỳ của chu kỳ động dục và thời kỳ không có chu kỳ vào khoảng 3 đến 16 tháng.
Cá đực và cá cái kết đôi từ đàn khác để tránh giao phối cận huyết. Cá mẹ luôn chỉ nuôi một cá con duy nhất, nuôi một con trong khoảng 5 năm. Thời gian mang thai của loài này từ 15-18 tháng.
Cá voi sát thủ cái sinh sản đến khoảng 40 tuổi, nghĩa là trung bình một con cá voi cái sẽ nuôi năm con non trong vòng đời của chúng. Tuổi thọ trung bình của cá cái là khoảng 50 tuổi, một số con có thể lên đến 80-90 tuổi. Một con cá voi sát thủ cái có tên Granny (J2) được ước tính khoảng 103 tuổi.
Cá voi đực trưởng thành sinh lý ở 15 tuổi. Tuy nhiên, chúng thường bắt đầu giao phối khi đạt 21 tuổi. Cá voi đực có tuổi thọ trung bình khoảng 29 tuổi, tối đa là 50-60 tuổi. Một con cá voi sát thủ đực tên Old Tom xuất hiện vào mùa đông hằng năm tại New South Wales, Australia trong thập niên 1840 đến 1930 và có độ tuổi khoảng 90.
4. Phạm vi và môi trường sống
Cá voi sát thủ xuất hiện ở hầu hết các đại dương và vùng biển trên toàn thế giới. Do có phạm vi sinh sống rộng lớn, nên số lượng, mật độ, đánh giá phân bố của loài này là rất khó. Tuy nhiên, các nhà khoa học có thể kết luận rằng loài động vật biển này thích sống ở các vùng nước vĩ độ cao và ở tầng nước trên cùng.
Theo một khảo sát cho thấy mật độ cao nhất của cá voi sát thủ là >0,4 cá thể/100km ², tại vùng biển đông bắc Đại Tây Dương xung quanh bờ biển Na Uy, ở vùng Nam Đại Dương nằm ở xa Châu Nam Cực và phía bắc Thái Bình Dương dọc theo quần đảo Aleut, Vịnh Alaska.
5. Cá voi sát thủ ăn gì?
Cá voi sát thủ là loài động vật ăn thịt đầu bảng, điều này có nghĩa là bản thân loài này không có bất cứ kẻ thù nào ngoài tự nhiên. Cá voi sát thủ rất kén ăn, chúng thường ăn phần nội tạng của con mồi, những phần còn lại chúng dùng để vui đùa hoặc làm mồi dụ cá mập. Tuy nhiên, chúng cũng có thể ăn những con cá nhỏ, nhưng cá voi sát thủ cũng có thể săn những con cá voi con và thậm chí là loài cá mập trắng lớn, vốn là loài cá mập hung dữ nhất đại dương.
Cá voi sát thủ săn mồi theo cách tách cá voi con ra khỏi cá voi mẹ rồi dùng các cú húc đầu khủng khiếp liên tục tấn công cá voi con cho đến khi chúng tử vong. Cá voi sát thủ được trang bị 50 chiếc răng sắc nhọn, tuy nhiên, chúng chưa đủ để cắn được lớp da dày của những con cá voi con. Do đó nó thường ăn bộ phận dễ bị tổn thương nhất của cá voi, đó là cái lưỡi giàu protein. Tương tự, cá mập trắng lớn cũng chịu một kết cục như vậy.
Khi cá voi sát thủ săn mồi, tuy nhỏ bé hơn nhưng những con cái lại là những cá thể ở giữa vòng vây và làm nhiệm vụ vất vả hơn các con cá đực.
Chúng dùng cái đuôi cực khỏe của mình để “lái” những con cá mập lên sát mặt nước biển. Chúng thậm chí không cần chạm vào con cá mập, mà chỉ sử dụng lực đẩy của đuôi, tạo ra một con sóng ngầm đẩy cá mập lên phía gần mặt nước.
Sau khi con cá mập đã bị đẩy lên trên gần mặt nước, cá voi sẽ ngay lập tức vung vẩy, cuộn mình lên trên mặt nước và sử dụng chiếc đuôi mạnh mẽ của mình chặt thật mạnh xuống đầu con mồi, làm con mồi choáng váng, thậm chí bất tỉnh.
Không những vậy, khi cá voi sát thủ săn mồi, chúng có thể lén lút tiếp cận con cá mập từ ngay bên dưới và tung ra đòn tấn công bất ngờ vào bụng con mồi. Bằng cú húc nặng hơn 4 tấn, cá mập trắng lớn sẽ bị choáng váng. Sau đó, chúng chỉ cần túm lấy và lật ngửa con cá mập xấu số của nó lên và thưởng thức bữa ăn giàu protein của mình.
6. Tại sao cá voi sát thủ không tấn công người?
Cá voi sát thủ đang đứng ở đầu trong thước đo về trí thông minh so với tất cả các loài động vật khác trên thế giới. Chúng được xếp ngang hàng với các loài linh trưởng. Cá voi sát thủ có khả năng tự nhận thức. Chỉ với khả năng này đã đưa chúng vào danh sách 10 loài động vật cao cấp, mà con người là một trong số đó.
Một con voi sát thủ con sẽ ở bên cạnh cá mẹ trong thời gian ít nhất là 2 năm. Trong hai năm này, con mẹ dạy con con tất cả mọi thứ về cuộc sống của giống loài mình, làm cách nào để sinh tồn và trưởng thành trong thế giới của chúng.
Cách dạy dỗ của cá voi sát thủ mang tính thế hệ. Nghĩa là cá mẹ dạy lại cho con non những kiến thức mà chính cá mẹ đã được truyền lại bởi mẹ của nó. Những kiến thức này không phải là bản năng của chúng, mà đó là những kinh nghiệm đã được học hỏi và truyền lại cho những thế hệ sau. Điều này không xảy ra ở phần lớn các loài động vật khác.
Cấu tạo não của cá voi sát thủ có các tế bào thần kinh gần giống với con người. Do đó, mọi hành động, cảm xúc và khả năng phán đoán của nó đều rất cao và chính xác. Minh chứng cho điều này chính là khi sống ở trong môi trường nuôi nhốt và được huấn luyện, cá voi sát thủ có khả năng thực hiện và làm theo hướng dẫn của con người.
Trong thế giới của mình, có những con cá voi lớn thích ăn cá mập. Có những con thích ăn cá đuối. Có những con lại thích hải cẩu và các loài thú biển khác. Có những con cá voi sát thủ lại chỉ ăn những loài cá voi khác như cá voi trắng, cá voi xám, cá nhà táng và thậm chí là kỳ lân biển.
Tuy nhiên, loài cá này lại không hề hứng thú với thịt người, bởi vì con non chưa bao giờ được mẹ dạy rằng con người là thức ăn. Không giống với loài sư tử, chúng không săn đuổi bất kỳ thứ gì đang di chuyển. Cá voi đã được cá mẹ hoặc các con khác trong đàn dạy thứ gì nên ăn và thứ gì không nên ăn. Bộ xương con người lại dài và dày hơn các loài vật khác và chúng thì không thể nuốt chửng chúng ta.
Trên đây Asie.vn đã chia sẽ đến bạn những thông tin cơ bản về cách thức cá voi sát thủ săn mồi và lý do tại sao chúng lại không tấn công con người. Cảm ơn bạn đã theo dõi. Hy vọng bài viết hữu ích với bạn.
Nguồn: https://asie.vn/
