Nấm mối đen là phiên bản đã được nghiên cứu để trồng công nghiệp. Kế nhiệm phiên bản nấm mối tự nhiên khá hiếm do chúng chỉ mọc thuận theo tự nhiên. Vậy nó có gì khác so với nấm mối trắng? cách chế biến nấm mối đen và những công dụng của nó là gì mà khiến nhiều người ưa chuộng đến vậy?
Xem Nhanh
1. Tìm hiểu chung về giống nấm mối đen
Tên khoa học của loài nấm mối đen là Xerula Radicata, hoặc Oudemansiella Radicata, thuộc họ nấm mối. Nấm mối lại chia thành hai loại, bao gồm nấm mối trắng khá hiếm, và nấm mối đen – chủ đề chính của bài viết này.
Trong thực tế, nấm mối là loài sinh trưởng theo tự nhiên. Chúng thường xuất hiện khi mùa mưa đến, độ ẩm không khí và đất cao, hình thành nhiều tổ mối. Ở Việt Nam, giống nấm mối tự nhiên (nấm mối trắng) thường được tìm thấy ở các tỉnh miền Nam, nơi có hai mùa mưa và khô rõ rệt. Đặc biệt là ở phía Tây Nam Bộ, nhất là tình Bến Tre.
Chính vì chỉ mọc thuận theo tự nhiên nên nấm mối tự nhiên khá hiếm. Cho đến năm 2010. một nhà nghiên cứu người Trung Quốc đã thành công nghiên cứu và trồng được giống nấm mối đen. Sau đó, người tác giả này đã đặt cho chúng cái tên tiếng Anh là Black Termitomyces Heim cà đăng ký bản quyền. Từ đó, giống nấm mối này trở thành một loài nấm chất lượng, được đưa vào trồng công nghiệp và phát triển rộng rãi.
Nấm mối đen hiện nay đã được nuôi trồng và phổ biến rộng rãi, cũng như được nhiều người ưa chuộng bởi sự đa năng của nó. Chúng không chỉ được dùng để chế biến món ăn, mà còn có lợi đối với sức khỏe của chúng ta. Giống này còn được người dân gọi với những cái tên khác như nấm rễ dài, nấm rễ sâu, hay nấm thân rễ bởi có bộ rễ tương đối dài và ăn sâu vào lòng đất.
2. Đặc điểm của giống nấm mối đen
Khi đã phát triển hết, nấm mối đen thường dài khoảng từ 10 đến 15 cm, với bán kính phần thân thường từ 0.5 đến 1.5 cm. Cây nấm lớn có thể có bán kính thân lên đến hơn 2 cm. Nấm mối đen tuy có mọc thành từng nhóm, nhưng chúng mọc đơn lẻ riêng biệt chứ không dính vào nhau. Nhiệt độ phát triển tốt của giống nấm này là khoảng từ 24 đến 32 độ C.
Phần mũ của nấm mối đen cũng không xòe rộng ra như cá loại nấm khác, mà có phần nhỏ gọn hơn. Chúng khoác bên ngoài một tấm áo màu xám đen, nhưng phần thịt bên trong lại rất đỗi trắng và ngon ngọt thanh nhẹ, hơi giòn. Nhiều người từng ăn và nhận xét rằng giống nấm mối này ngon hơn hẳn so với những loại nấm khác thường được dùng để chế biến món ăn. Vị ngon của nó chỉ kém hơn so với nấm mối tự nhiên mà thôi.
Xem thêm:
- Chuối ngự mít hay chuối ngự là gì? Nó có đặc điểm gì? Phân biệt với chuối
cau - Các loại hoa cúc phổ biến và được ưa chuộng nhiều nhất
- Cây lưỡi mèo và những điều bạn nên biết về loài thực vật này
3. Cách chế biến nấm mối đen
Tương tự như nhiều loại nấm ăn khác, khi chế biến nấm mối đen, bạn hãy loại bỏ phần thừa rồi cắt nhỏ vừa ăn để chế biến thôi. Rất đơn giản. Nấm mối ăn vào vừa dai vừa giòn, lại còn mát nên rất dễ trở thành món khoái khẩu của nhiều người.
Nấm mối đen có thể làm thành nhiều món ăn ngon. Cách chế biến cũng tương tự như khi làm với các loại nấm khác. Vì thế mà tùy vào khẩu vị, sở thích, bạn có thể chế biến rất nhiều món ăn ngon từ nấm mối.
Một số cách chế biến nấm mối đen:
- Nấm xào, nấm kho nước dừa
- Súp nấm, cháo hoặc canh gà hầm nấm dành cho người ốm
- Nhúng lẩu
- Đậu hũ sốt cà chua và nấm dành cho người ăn chay
- Bánh xèo
- Mì xào nấm
Nấm mối đen có hương vị ngon rất đặc trưng, khác hẳn so với nấm mối tự nhiên và các loại nấm khác. Khi ăn, người ta sẽ dễ dàng bị “bỏ bùa” bởi sự giòn dai sựt sựt của nó. Bên cạnh đó là vị ngọt thanh đọng lại sau mỗi một miếng ăn khiến bất cứ ai ăn xong cũng phải thòm thèm.
4. Thành phần dinh dưỡng trong nấm mối đen
Nhiều nghiên cứu đã khẳng định rằng nấm mối đen có hàm lượng chất dinh dưỡng khá giống với nấm mối trắng tự nhiên. Trong đó bao gồm các chất rất tốt cho cơ thể con người như canxi, photpho, sắt, protein, các loại vitamin và khoáng chất khác… Ngoài ra còn có các chất dinh dưỡng khác hỗ trợ cải thiện một số loại bệnh.
Chất chống oxy hóa có chứa trong nấm mối sẽ giúp ích rất nhiều cho chị em phụ nữ trong việc duy trì sắc đẹp. Nó sẽ giúp chống lão hóa, mang lại làn da mịn màng, căng và bóng khỏe. Ngoài ra, nấm mối cũng làm tăng khả năng chống viêm nhiễm, và tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.
Loại vitamin có nhiều nhất trong nấm mối đen là các loại vitamin B, bao gồm vitamin B1, B2, B3,… Đây là loại vitamin sẽ bổ trợ rất nhiều cho các hoạt động bên trong cơ thể chúng ta.
5. Công dụng của nấm mối đen đối với sức khỏe
Như đã đề cập ở các phần phía trên, nấm mối đen chứa hàm lượng cao các chất dinh dưỡng có lợi cho cơ thể. Vì thế mà nó có rất nhiều công dụng tốt đối với sức khỏe của chúng ta nếu kiên trì ăn vài lần mỗi tuần. Vậy đâu là những công dụng của giống nấm mối này?
Phòng ngừa bệnh ung thư
Trong nấm mối đen có chứa hai chất được gọi là Beta Glucan (β-Glucan) và Axit Linoleic (C18H32O2). Đây là hai thành phần có khả năng gây tác động tích cực lên các cơ quan bảo vệ và ngăn ngừa ung thư trong cơ thể. Nhất là hai loại bệnh gây đang ngày càng phát triển trong thời gian gần đây là ung thư vú và ung thư tuyến tiền liệt.
Các kết quả nghiên cứu về loài nấm mối này đã chỉ ra rằng, những phụ nữ thường xuyên ăn nấm mối thì lượng estrogen trong cơ thể sẽ ít bị gia tăng. Đặc biệt là những phụ nữ sau thời kỳ tiền mãn kinh. Đây được xác định là do axit linoleic đã hỗ trợ ức chế những tác hại mà estrogen nữ giới có thể mang lại. Điều đó sẽ giúp họ giảm đáng kể nguy cơ mắc phải căn bệnh ung thư vú quái ác.
Beta Glucan lại chính là phao cứu sinh cho những người đàn ông đang gặp phải những mối lo về căn bệnh ung thư tuyến tiền liệt. Chất này có khả năng kìm hãm hiệu quả, từ đó hỗ trợ ngăn chặn sự sinh trưởng của các tế bào gây ra bệnh ung thư tuyến tiền liệt.
Nấm mối đen còn chứa một hàm lượng oudenone (C12H16O3). Đây là chất hoạt động rất hiệu quả trong quá trình ức chế các tế bào ung thư, cũng như khả năng phát triển của những khối u ác tính. Từ đó, ăn nấm mối sẽ hỗ trợ cho quá trình điều trị của người mắc bệnh ung thư tốt hơn.
Thuyên giảm bệnh tiểu đường
Số lượng người mắc bệnh tiểu đường, hay còn gọi là đái tháo đường, đang gia tăng ngày một nhiều ở Việt Nam. Nguồn gốc của loại bệnh này là do các hormone tụy hoạt động không đủ mạnh, hoặc không được tổng hợp đầy đủ. Điều đó dẫn đến việc cơ thể bị rối loạn trong quá trình chuyển hóa lượng cholesterol, protein và carbohydrate.
Nếu bạn hoặc người thân đang gặp phải tình trạng này, hãy bổ sung thêm nấm mối vào trong các bữa ăn của mình. Những enzim tự nhiên trong nấm mối sẽ làm phá vỡ các cấu trúc của đường và tinh bột trong thức ăn của bạn. Vì thế mà khi kết hợp nấm mối đen với các món ăn, chỉ số đường huyết của bạn sẽ giảm đi và cải thiện dần bệnh tiểu đường.
Không chỉ có các enzim tự nhiên, nấm mối cũng như các loại nấm nói chung đều có hàm lượng chất xơ cao, có lợi cho việc điều trị bệnh tiểu đường. Chất xơ trong nấm còn nhiều hơn so với trong các loại rau và hạt. Vì thế, nếu bạn tích cực ăn nấm, bạn sẽ thấy cơ thể khỏe mạnh hơn rất nhiều.
Hỗ trợ hệ tim mạch
90% những người bị bệnh tim mạch đều được xác định là do thành động mạch bị một lượng cholesterol bám xung quanh. Từ đó, những bệnh nhân có thể gặp phải các triệu chứng bệnh như:
- Xơ vữa động mạnh
- Bị nhói cơ tim
- Nguy cơ đột tử hoặc đột quỵ cao
Hàm lượng chất xơ và protein có lợi cao có trong nấm mối đen sẽ giúp bạn giảm thiểu lượng cholesterol trong máu của bạn. Chính vì thế mà loại thức ăn này sẽ góp phần hỗ trợ cải thiện hệ tim mạch của bạn, cũng như ngăn ngừa hiệu quả các loại bệnh liên quan.
Bổ sung chất sắt
Chị em phụ nữ thường gặp phải tình trạng thiếu máu do có chu kỳ kinh nguyệt mỗi tháng. Ngoài ra đây cũng là tình trạng mà nhiều người mắc phải do nhiều lý do khác nhau như bệnh tật, hiến máu,… Vì thế mà họ cần phải bổ sung thêm sắt cho cơ thể.
Thuốc bổ sung sắt là một loại thuốc khá quen thuộc. Nhưng nhiều người cảm thấy vô cùng ái ngại khi uống, thậm chí là thấy sợ do vị của nó khá… ghê. Nhưng sắt lại là một chất có khá nhiều trong các loại nấm như nấm rơm, mộc nhĩ, đặc biệt là nấm mối đen.
Vì thế mà ăn nấm mối sẽ là cách vừa ngon miệng mà vừa giúp cơ thể dễ dàng hấp thu và bổ sung chất sắt. Từ đó mà tình trạng thiếu máu của cơ thể sẽ được cải thiện đáng kể.
Giảm đau đầu, căng thẳng
Trong phần 3 về Thành phần dinh dưỡng trong nấm mối đen, đã có nhắc đến việc giống nấm này có chứa rất nhiều loại vitamin B. Không chỉ trong nấm mối mà các loại nấm khác đều có ưu điểm này. Lượng vitamin B đó sẽ hỗ trợ bổ máu, tăng cường và điều hòa lượng máu trong cơ thể.
Điều đó có nghĩa là máu sẽ được phân bổ đồng đều đến khắp nơi, cũng như đến não. Từ đó mà hệ thần kinh của bạn sẽ được củng cố. Các triệu chứng đau đầu, căng thẳng sẽ được thuyên giảm đáng kể.
Cải thiện hệ tiêu hóa
Nấm mối đen luôn được khuyên dùng kết hợp trong các bữa ăn dành cho những người đang phải đối mặt với những triệu chứng về hệ tiêu hóa. Vì giống nấm này tạo ra những tác động tích cực để đẩy lùi những căn bệnh về dạ dày, bao tử, tá tràng, tiêu hóa kém,…
Giảm cân, giữ dáng
Tuy có hàm lượng dinh dưỡng cao là thế, nhưng lượng calories trong nấm nói chung và nấm mối đen nói riêng lại không hề cao. Vì thế mà bạn có thể thấy nấm luôn xuất hiện trong các thực đơn ăn kiêng dành cho người muốn giảm cân.
Nấm mối khi nhai có cảm giác dai dai, giòn giòn rất thú vị nên có thể kết hợp với các loại rau củ khác để giảm đi lượng thịt mỡ trong bữa ăn. Nếu bạn có một chế độ ăn uống phù hợp, khoa học với nấm mối, kết hợp việc tập luyện đầy đủ, bạn sẽ nhanh chóng có được một cơ thể thon thả hơn.
Giải độc, tăng cường chức năng của gan
Các chất dinh dưỡng thiết yếu có trong nấm mối đen sẽ là một trợ thủ đắc lực để bạn có một lá gan khỏe mạnh. Một số tác động tích cực của nấm mối trong việc cải thiện chức năng gan bao có thể kể đến như làm hạ men gan hiệu quả, tăng cường chỉ số glycogen trong gan,… Và nó còn làm giảm lượng cacbon tetraclorua và thioacetamide, đây đều là những hợp chất gây hại cho gan
Nấm mối không chỉ đơn thuần là một nguyên liệu nấu ăn, mà nó còn là một trợ thủ đắc lực trong việc hỗ trợ cải thiện một số triệu chứng bệnh lý. Được kế thừa những ưu điểm của “đàn anh” nấm mối trắng, nấm mối đen hiện rất được lòng nhiều người tiêu dùng. Còn bạn thì sao, bạn có thích loài nấm này không?
