Thiếu máu thiếu sắt ở trẻ em là gì? Nó có nguy hiểm không và cần làm gì khi gặp tình trạng này là quan tâm của nhiều người. Để giải đáp thắc mắc này bạn có thể tham khảo nội dung trong bài viết dưới đây.
Thiếu máu thiếu sắt ở trẻ em là tình trạng không quá phổ biến. Tình trạng này chủ yếu xuất hiện ở những trẻ có chế độ dinh dưỡng không đầy đủ. Để hiểu hơn về tình trạng thiếu máu do thiếu sắt bạn có thể tham khảo nội dung sau.
Xem Nhanh
1. Thiếu máu thiếu sắt ở trẻ em là gì?
Theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trẻ từ 6 tháng đến 6 tuổi được gọi là thiếu máu nếu huyết sắc tố của trẻ nhỏ hơn 110 g/l. Thiếu máu do thiếu sắt hay còn gọi là thiếu máu thiếu sắt. Đây là tình trạng hồng cầu giảm sút về số lượng và chất lượng do thiếu sắt, hay nói cách khác là cơ thể không thể tổng hợp đủ huyết sắc tố do thiếu sắt nên cơ thể bị thiếu máu. Trong nhiều trường hợp, trẻ bị thiếu máu cục bộ như vầy không có bất kỳ triệu chứng nào cho đến khi phát hiện ra sự phát triển của thiếu máu do thiếu sắt và xuất hiện các triệu chứng sau: Da xanh xao, gầy yếu, cáu gắt, thường xuyên quấy khóc.
Các trường hợp thiếu máu do thiếu sắt nghiêm trọng ở trẻ em có thể gây ra các triệu chứng sau: phù nề bàn tay và bàn chân, nhịp tim nhanh và khó thở. Trẻ em bị thiếu máu do thiếu sắt cũng có một chứng rối loạn hành vi được gọi là “pica”, trong đó chúng ăn các vật lạ như bụi bẩn.
Nếu thấy trẻ có những dấu hiệu bất thường trên, bạn nên đưa trẻ đến cơ sở y tế uy tín để được kiểm tra dinh dưỡng toàn diện nhằm tìm ra nguyên nhân chính xác. Nó sẽ đưa ra kết luận chính xác nhất khi xét nghiệm máu và phân tích các thành phần của máu. Nếu kết quả là thiếu máu do thiếu sắt, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc chính xác cho trẻ dựa trên tình trạng bệnh của trẻ.
2. Nguyên nhân gây thiếu máu thiếu sắt ở trẻ em
Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, thiếu máu do thiếu sắt chủ yếu do các nguyên nhân sau:
- Dự trữ sắt trong cơ thể thai nhi không đủ. Trước khi trẻ chào đời, trong bụng mẹ, thai nhi đã có quá trình tích lũy sắt, 250-3.000 mg đủ cho quá trình tạo máu 3-4 tháng sau khi sinh. Nếu lượng sắt dự trữ không đủ do sinh non, sinh đôi, thiếu máu khi mang thai,… trẻ có thể bị thiếu máu do thiếu sắt.
- Bé lớn nhanh: Trẻ sinh non thường có tốc độ tăng trưởng nhanh. Lúc này thức ăn chủ yếu của bé là sữa nhưng dù là sữa mẹ hay sữa ngoài thì hàm lượng sắt cũng thấp không đáp ứng được nhu cầu tạo máu của bé. Vì vậy, trẻ bị thiếu máu do thiếu sắt nên ăn thêm thức ăn từ thứ sáu để tăng lượng sắt dự trữ.
- Các yếu tố nguy cơ khác như bệnh đường tiêu hóa, cảm cúm hay dị ứng sữa,… Đây đều là những nguyên nhân có thể gây thiếu máu.
- Thiếu máu bẩm sinh ở trẻ sơ sinh. Bệnh thiếu máu bẩm sinh còn được gọi là bệnh thalassemia và có các triệu chứng điển hình của bệnh thiếu máu. Thalassemia liên quan trực tiếp đến các khiếm khuyết về cấu trúc trong huyết sắc tố.
Xem thêm:
- Thiếu máu hồng cầu to là gì? Nguyên nhân thiếu máu hồng cầu to
- Thiếu máu não nên ăn gì để nhanh chóng phục hồi lại?
- Thiếu máu cơ tim nên ăn gì? Chế độ ăn cho người bệnh tim
3. Thiếu máu thiếu sắt ở trẻ em phải làm sao?
Khi thấy trẻ có những biểu hiện thiếu máu thiếu sắt thì điều bạn cần làm là bổ sung sắt cho trẻ. Để bổ sung sắt cho trẻ bạn có thể cho trẻ uống viên sắt hoặc bổ sung dinh dưỡng cho trẻ.
Bổ sung sắt thông qua chế độ dinh dưỡng
Thiếu máu thiếu sắt nên ăn gì? Khi trẻ bị thiếu sắt nhẹ, bổ sung dinh dưỡng là cách phổ biến và an toàn nhất. Có hai loại thực phẩm chứa sắt trong thức ăn hàng ngày:
- Sắt trong thức ăn động vật thường có trong thịt đỏ (thịt bò, thịt lợn, thịt cừu …), hải sản (cá ngừ, cá hồi, tôm, cua, ngao, sò …), thịt gia cầm, trứng và nội tạng động vật (gan, thận).
- Sắt trong thức ăn thực vật có trong các loại rau có màu xanh đậm (rau muống, rau muống, súp lơ xanh,… Các loại đậu, ngũ cốc nguyên hạt hoặc trái cây sấy khô …
Sắt trong thức ăn thực vật sẽ không được cơ thể con người hấp thụ như sắt trong động vật. Vì vậy, nếu trẻ ăn chay trường thì lượng sắt của trẻ sẽ không đủ. Tuy nhiên, nếu ăn kèm với các thực phẩm giàu vitamin C (như cam quýt, dâu tây, đu đủ, bông cải xanh …) sẽ giúp trẻ tăng cường bổ sung sắt.
Bổ sung sắt bằng cách uống viên sắt
Bạn có thể sử dụng thuốc sắt để bổ sung sắt cho bé. Tuy nhiên, việc uống thuốc sắt cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ. Việc uống quá liều có thể gây ngộ độc sắt khiến trẻ đau bụng dữ dội, nôn mửa, có máu trong phân, đi ngoài phân đen,… Do vậy, cha mẹ cần chú ý liều lượng khi bổ sung sắt cho trẻ.
4. Bổ sung sắt sao cho hợp lý
Bổ sung sắt cho trẻ sinh đủ tháng
Đối với một trẻ sơ sinh đủ tháng khỏe mạnh, lượng sắt do trẻ tích lũy từ mẹ trong quá trình mang thai đủ đáp ứng nhu cầu của trẻ trong 5 – 6 tháng sau khi sinh. Vì vậy, trẻ không cần thiết phải bổ sung thêm sắt cho trẻ. Việc cho con bú trong giai đoạn này rất quan trọng vì chất sắt trong sữa mẹ rất dễ hấp thu.
Bổ sung sắt cho trẻ sinh thiếu tháng
Đối với trẻ sinh non, bắt đầu từ 1 tháng tuổi và tiếp tục đến 12 tháng tuổi, bổ sung sắt là 2 mg / kg mỗi ngày, tối đa 15 mg / ngày. Lượng sắt này được cung cấp một lượng vừa đủ trong công thức. Nếu trẻ bú mẹ hoàn toàn, bạn có thể cho trẻ uống sắt lỏng hoặc xi-rô cho đến khi trẻ có thể bắt đầu ăn thức ăn đặc.
Bổ sung sắt cho trẻ trên 6 tháng tuổi
Khi trẻ được khoảng 6 tháng tuổi, cần cho trẻ làm quen với thức ăn đặc, tốt nhất nên bắt đầu bằng thức ăn giàu sắt và kẽm. Nếu con bạn vẫn không thể ăn thức ăn rắn, bạn cũng có thể uống 11 mg chất bổ sung sắt dạng lỏng mỗi ngày.
Bổ sung sắt cho trẻ trên 1 tuổi
Trẻ trên 1 tuổi không nên cho trẻ uống quá nhiều sữa (hơn 600 ml sữa / ngày). Vì đây không phải là nguồn cung cấp sắt cho cơ thể. Ngoài ra, sữa còn ức chế quá trình hấp thụ sắt trong các loại thực phẩm khác.
Trên đây là những thông tin giải đáp thiếu máu thiếu sắt ở trẻ em có nguy hiểm không? Có thể thấy thiếu sắt gấy ảnh hưởng lớn đến sức khỏe. Tuy nhiên, thừa sắt cũng gây ngộ độc. Do vậy, các bậc cha mẹ cần chú ý liều lượng khi sử dụng viên sắt.
